Inhoud
Wat is een slimme meter?
De slimme meter is een digitale meter. Hij meet het stroomverbruik en geeft de standen van de gasmeter door aan de netbeheerder. Dankzij de slimme meter kan de netbeheerder of de energieleverancier de standen op afstand uitlezen. Je hoeft als consument de meterstanden niet zelf door te geven. Daarnaast is het niet meer nodig dat de meteropnemer langskomt.
Omdat de oude gasmeters niet communiceren met de slimme meter, moet je de oude gasmeter vervangen. Dit doet de netbeheerder gelijktijdig met het plaatsen van de elektriciteitsmeter. Vanaf dat moment hoef je niet meer te denken aan de meterstanden.
Voordelen en nadelen
Het is verstandig om de voor- en nadelen van een slimme meter goed te vergelijken. Zo zorg je ervoor dat je steeds de beste keuze maakt voor jouw situatie. Je kan ervoor kiezen om vroegtijdig over te stappen op een slimme meter of te wachten tot de netbeheerder jou hieraan koppelt.
Onderstaande voor- en nadelen zijn slechts enkele voorbeelden die op jouw pad komen indien je kiest voor de digitale meter.
Voordelen
- Besparen door meer inzicht: je kan beter in de gaten houden wat je verbruikt.
- Sneller hulp bij storingen: de netbeheerder kan sneller handelen.
- Meer veiligheid: gevaarlijke situaties worden eerder opgemerkt.
- Beter bestand tegen de toekomst: aanpassingen kunnen sneller uitgevoerd worden.
Nadelen
- Zelf niet zo slim: om overal inzicht in te krijgen moet je gebruik maken van apps.
- Geen automatische besparing: de meter zorgt er niet voor dat jij plots gaat besparen op energie.
Wat kost een digitale meter?
De netbeheerder levert de slimme meters aan. Het is dus niet nodig om als consument de digitale meter zelf aan te kopen.
De grootschalige uitrol van de slimme meter begon in 2015. Ieder huishouden krijgt de slimme meter gratis geïnstalleerd. Het maandelijkse huurbedrag dat je momenteel betaalt voor de meter zal niet stijgen.
De stroom die de slimme meter zelf verbruikt zit voor de meter. Dat wil zeggen dat de slimme meter deze stroom niet meerekent en de netbeheerder dit bedrag voor zich neemt.
Ontvang offertes
Hoe werkt een slimme meter?
Een slimme meter houdt zelf de standen bij. Hij stuurt de gegevens door naar jouw energieleverancier. Op basis van deze gegevens wordt jouw energierekening bepaald. Je hoeft hiervoor zelf de standen van het gas en de elektriciteit niet door te geven op het einde van het jaar.
Slimme meter uitlezen
De slimme meter stuurt automatisch de gegevens door naar de energieleverancier. De digitale meter gebruikt hiervoor het mobiele telefoonnetwerk of wifi. Zelf dien je geen nieuwe verbinden te maken, aangezien de slimme meter hier zelf over beschikt. De meter gaat onmiddellijk na de plaatsing aan de slag.
De slimme meter beschikt over verschillende poorten. In onderstaande tabel vind je een overzicht van de functie van elke poort.
| Poort | Functie |
|---|---|
| P0-poort | De netbeheerder kan op locatie gegevens uit je slimme meter halen. |
| P1-poort | Je kan een energiemeter op je slimme meter aansluiten. Dit biedt inzicht in je stroomverbruik en hebt je om energie te besparen. |
| P2-poort | Maakt een verbinding tussen de gasmeter en de slimme meter. |
| P3-poort | Via deze poort kan de netbeheerder op afstand de gegevens van de slimme meter uitlezen. |
| P4-poort | De netbeheerder kan via deze poort gegevens uitwisselen met de energieleverancier, mits jouw toestemming. |
Gebruik energieverbruik-apps – slimme-meter-apps
Er bestaan ook verschillende energieverbruik-apps. Met de app heb je altijd zicht op jouw verbruik. Verschillende energieleveranciers hebben een eigen app, waarin je jouw energieverbruik kan bekijken en op basis van deze informatie jouw maandtarief kan aanpassen. De gegevens zijn doorgaans wekelijks, maandelijks en jaarlijks beschikbaar.
Er zijn ook energieleveranciers die het dagelijkse verbruik weergeven. Op deze manier heb je altijd de meest actuele data bij de hand en kan je ervoor zorgen dat je energiezuinig gaat leven. Daarnaast hebt je een beter zicht op wat je van je jaarrekening kan verwachten.
Verschillende slimme meters beschikken ook over een app. Deze apps werken op dezelfde manier als de apps van de energieleverancier. Doordat de app gekoppeld is aan de meter, heb je jouw meest actuele data in handen. Dit kan ervoor zorgen dat je direct kan inspelen op jouw verbruik.
Je kan hiermee ook naar de energieleverancier gaan om het maandbedrag aan te passen. Daarnaast kan je bekijken of er extra maatregelen getroffen moeten worden, om meer energie te besparen. De app geeft een helder beeld van de hoeveelheid elektriciteit en gas dat jij gebruikt.
Veiligheid en privacy
Bij de introductie van de slimme meter was er veel discussie over de veiligheid en privacy van gebruikers. De verbruiksgegevens kunnen immers op afstand uitgelezen worden, waardoor ze niet alleen meer in jouw bezit zijn. Velen dachten dat ook andere gegevens eenvoudig in verkeerde handen konden vallen. Echter is er voor het plaatsen van een slimme meter veel onderzoek uitgevoerd.
Er zijn hackgevoeligheidstesten uitgevoerd door de sectie Digital Security van de Radboud Universiteit. Uit deze testen blijkt dat er een goed beveiligde verbinding is.
Er is geen duidelijke gedragscode voor de netbeheerders, ODA’s en energieleveranciers. De ODA’s zijn de onafhankelijke dienstenaanbieders, waaronder de aanbieder van de verbruiksmanagers. Ze hebben hun eigen gedragscodes. Er is geen duidelijkheid over wie de gegevens van de digitale meter ziet. Ook de voorwaarden staan niet duidelijk op papier.
Als je gebruik maakt van een energieverbruiksmanager, kan je toestemming geven aan een ODA om jouw slimme meter uit te lezen. Zelf volg je het verbruik via een app of de website. Echter mag een ODA de slimme elektriciteitsmeter uitsluitend uitlezen indien hier duidelijk toestemming voor gegeven is. De ODA is daarbij verplicht om de toestemming te melden aan de netbeheerder en aan te geven dat ze toegang krijgen tot de meterstanden.
De netbeheerders controleren de ODA’s, zodat misbruik van identiteit voorkomen wordt. Om extra veiligheid en privacy te verkrijgen, kan je uitzoeken welk bedrijf er achter een energieverbruiksmanager zit. Je kan bepalen of jij dit bedrijf jouw gegevens toevertrouwt. Best doe je dit voordat je toestemming geeft. Kijk hierbij ook naar de voorwaarden en of er bepaalde privacyregels zijn die gehanteerd worden. Denk bijvoorbeeld aan een sterk wachtwoord, om de gegevens online te bekijken. Op deze manier weet je vrijwel zeker dat er voldoende beveiliging is en jouw privacy altijd gewaarborgd blijft.
Salderen mogelijk?
Bij het plaatsen van zonnepanelen schaf je ook een digitale meter aan. De slimme meter is volledige aangepast aan het verbruik. Hierdoor wordt salderen mogelijk gemaakt. De meter heeft een gescheiden telwerk, waardoor de teruglevering van de stroom kan worden bijgehouden. De teruggeleverde stroom wordt daarna verrekend met de afgenomen stroom.
De voorwaarden om te salderen zijn allemaal opgesteld in de salderingsregeling. Het bedrag van de vergoeding voor het eventuele overschot wordt altijd teruggegeven. Niet elke digitale meter kan deze berekening zelf maken.
Je hebt geen digitale meter nodig om de saldering te realiseren. De ouderwetse draaischijfmeters kunnen dit ook. Zolang er geen terugloopblokkering op te vinden is, zal deze terugdraaien als je stroom terug levert aan het net. Het nadeel is dat je geen zicht hebt op de stroom die je terug levert. Bij de digitale meter staan de standen apart. Hierdoor weet je precies hoeveel stroom je hebt afgenomen van het net en hoeveel je terug hebt geleverd. Je dient er wel rekening mee te houden dat bij het salderen de teruggeleverde stroom lager is dan de totale hoeveelheid stroom die je met de zonnepanelen opwekt. Je verbruikt namelijk een deel zelf.
Wanneer krijg ik een slimme meter?
De uitrol van de slimme meters begon in januari 2015. Ieder huishouden kreeg ten laatste eind 2022 de mogelijkheid de meter te laten installeren. Gezien er in Nederland geen verplichting is kon deze geweigerd worden. Dit recht eindigt in 2023 wanneer je zonnepanelen hebt.
Maar hoe krijg je een slimme meter? Elke netwerkbeheerder heeft een planning wie de slimme meter wanneer zal krijgen. Je vindt dit ook terug op de website van de netbeheerder. Je kan dus elk moment jouw beurt raadplegen.
Je kan er ook voor kiezen om een slimme meter eerder te plaatsen. Er is dan sprake van een plaatsing met voorrang. Dit gebeurt vaak in combinatie met het installeren van zonnepanelen, bij een nieuwbouw of een renovatie. In dit geval is de plaatsing ook gratis, maar moet je wel drie maanden wachten. Je geeft dus best op tijd door aan de netbeheerder dat je een slimme meter wel aanvragen. Daarnaast geef je door dat je zonnepanelen wil hebben. Je kan altijd eerder overstappen op een slimme meter dan wordt aangegeven door de netbeheerder.
Jouw opties bij aanbod van een slimme meter
Er zijn verschillende opties wanneer het aanbod van de netbeheerder binnenkomt. De opties zijn:
- Accepteren en aanzetten
- Uitzetten na accepteren
- Weigeren
De uitleg van iedere optie vind je hieronder terug.
1. Accepteren en aanzetten
Zodra je de digitale meter accepteert, wordt deze bij jou geplaatst. De netbeheerder laat weten wanneer er iemand langskomt voor de plaatsing. De optie ‘administratief aan’ wordt dan aangezet. Deze instelling zorgt ervoor dat de netbeheerder alles vanop een afstand kan uitlezen en jij er niet naar hoeft om te kijken.
Via de verschillende apps, zoals de app van jouw energieleverancier, kan je bijhouden hoeveel energie je verbruikt. Ook kan je de energieverbruiksmanager aan de slimme meter koppelen. Zo heb je gedurende de hele dag zicht op jouw gegevens. Er kan een kleine vertraging optreden bij de verwerking van de gegevens, waardoor de data iets later in het systeem verschijnen.
2. Uitzetten na accepteren
Zodra je een slimme elektriciteitsmeter in handen hebt, kan je hem weer uitzetten. Hiervoor is de functie ‘administratief uit’ op de meter te vinden. Bij deze stand leest de netbeheerder de meterstanden niet meer uit.
Aangezien de netbeheerder de meterstanden niet vanop afstand kan uitlezen, dien je jouw verbruik zelf aan de energieleverancier door te geven. Je krijgt geen overzicht van de maandelijkse kosten en jouw maandelijks verbruik. Dankzij de P1-poort kan je de slimme meter koppelen aan een energieverbruiksmanager, zodat je toch op de hoogte blijft van je verbruik.
Het uitlezen van de slimme meter kan je ieder moment weer inschakelen. Dit doe je door te kiezen voor ‘administratief aan’. De netbeheerder komt ongeacht de stand langs voor onderhoud en beheer. Je staat er dus niet alleen voor.
3. Weigeren
De digitale meter plaatsen is niet verplicht. Je kan hem ook weigeren als de netbeheerder de meter wil plaatsen. Indien je weigert, moet je dit aan de netbeheerder melden. Je hoeft hiervoor niet te betalen. Als jouw oude meter afgekeurd wordt, wordt deze ook altijd vervangen met een digitale meter die niet op afstand uit te lezen is.
Indien je op een later moment toch een slimme elektriciteitsmeter nodig hebt, dien je afhankelijk van de netbeheerder voor de installatiekosten te betalen. Sommige bieden de installatie steeds gratis aan.
Slimme meter versus slimme thermostaat en energieverbruiksmanager
Een slimme meter is iets anders dan een slimme thermostaat en een energieverbruiksmanager. Met een slimme digitale meter kan je op afstand het verbruik uitlezen. Met een slimme thermostaat kan je jouw verbruik raadplegen via een website of een app. Deze toestellen bieden enkel ondersteuning. De energieverbruiksmanager is ook een hulpmiddel in het huishouden. Hij zal geen volledige meterstanden doorgeven.
Slimme thermostaat
Je kan ook kiezen voor een slimme thermostaat. Met deze thermostaat heb je altijd zicht op jouw energieverbruik. Jouw verbruik kan je bijhouden via een app of de website. De thermostaat hoeft niet aangesloten te worden op een slimme meter. De netbeheerder verzamelt alle gegevens.
Bekende varianten zijn de Nest, Toon en Anna. Dit zijn geen slimme meters. De slimme thermostaten zijn Nest en Anna. Toon heeft nog een extra functie, hij is ook een energieverbruiksmanager.
De thermostaat doet niet hetzelfde als de meter. Je moet zelf de meterstanden doorgeven aan jouw energieleverancier voor het opmaken van de jaarrekening.
Energieverbruiksmanager
Je kan een energieverbruiksmanager aansluiten aan de slimme energiemeter. Hiervoor gebruik je de P1-poort. Daarnaast kan de energieverbruiksmanager op verschillende oudere meters aangesloten worden.
Deze verbruiksmanager kan je meer zicht geven op jouw energieverbruik. Je ziet exact hoeveel elektriciteit en gas je verbruikt. Je ontvangt niet enkel de gegevens die je maandelijks van de energieleverancier krijgt, maar je kan ook ieder ogenblik je kosten raadplegen. Met een energieverbruiksmanager controleer je ook het werk van de slimme meter en hoeveel je extra moet betalen op het einde van het jaar.
Meer weten over slimme meter en zonnepanelen? Vraag advies en ontvang gratis offertes
Wil je een slimme meter in combinatie met zonnepanelen plaatsen? Of, wil je eerst meer informatie? Vraag gratis en vrijblijvend naar de opties via onderstaand contactformulier. Professionals staan jou bij met het beste advies op basis van jouw situatie.
Ook kan je via deze weg gelijktijdig meerdere offertes aanvragen, zodat je de prijzen en diensten van verschillende installateurs tegelijk kan vergelijken. Zo maak jij altijd de juiste keuze voor jouw situatie.